Хосуудын харилцааны үе шатууд

         Хүн бүр төрөхөөсөө эхлэн ямар нэгэн байдлаар бусадтай уулзан харилцаанд орж амьдардаг. Багадаа эцэг эхтэйгээ учирч, өсөж том болоод найз, хань, хөрш гэх мэт олон хөрштэй болно. Хүний харилцаа бүрдэх бүх уулзалтанд тодорхой үе шат гэж байдаг. Эрэгтэй эмэгтэй хүний харилцааг жишээ болгон авахад, хоёр хүн уулзах анхны мөчөөс эхлэн эсрэг хүйснийхээ хүнийг сонирхдог. Хэн юм бол?, Хаана амьдардаг юм бол? Ямар ажил мэргэжилтэй юм бол? Гэрлэсэн болов уу? Зан чанар нь ямар бол? гэхчилэн сонирхол нь төгсгөлгүй ундарна. Энэ бол сонирхлын үе.

         Сонирхлын үе нь тодорхой хугацаа өнгөрвөл өөрийнх нь талаар тэр хүн ямар бодолтой байгааг шалган, сорьж үзэх шаардлагыг мэдэрнэ. Энэ үе бол сорьж шалгах үе. Сорьж шалгах үед өөрөө ч мэдэлгүй нөгөө хүндээ сэтгэл санаагаа илчилж байдаг. Мөн өөрийн бүх үйлдлээ нөгөө хүнтэй холбох гэсэн оролдлого явуулдаг. Ингэх үед гол бай болсон хүн маань өөрийг нь сонирхож шохоорхоод байгааг уншина. Ийм байдлаар бие биенийхээ анхаарлыг бататгасан хоёр зөвхөн өөрсдийн мэдэх сэтгэлийн нууцыг хуваалцах бөгөөд өөрөөр хэлбэл шалгалтанд тэнцсэн гэсэн үг юм. Дээрх үе өнгөрвөл халуун хайр ирдэг. 

           Honey moon буюу бал сарын үе. Өө сэвгүй мэт санагддаг үе. Энэ үед хосууд биенийхээ нүдэнд ямар ч өөгүй, төгс хүн мэт харагддаг үе ажээ. Түүний хийж байгаа зүйл бүр бүгд сайхан санагдаж, харах тусам хайр хүрдэг. Энэ үе тийм ч удаан үргэлжилдэггүй ажээ. Хамгийн удаандаа 2 жил, богинодоо хэдхэн сар болоод л тэр бал шиг дурлал алга болдог байна. Энэ хугацаа хүн бүрт өөр өөр байдаг бөгөөд нэгнийх нь бал сарын хугацаа нь 2 сар үргэлжилж байхад нөгөөх нь жил гаран гал халуун хайранд умбасаар явдаг ажээ. Харамсалтай нь энэ мэдрэмж нэг л өдөр ор мөргүй мэт алга болж орхидог. 

          Энэ үе өнгөрөх үед дараачийн үе шат болох wakening буюу сэргээлтийн үе ирдэг. Энэ үе шатанд хосууд бие биенийхээ өө сэвийг олж харж эхэлдэг байна. Өнөөг хүртэл сайн сайхан харагдаж байсан нөгөө хүний бүх зүйл шинээр үзэгдэх болно. Сайн талыг нь биш, харин муу муухайг нь шинээр олж хардаг гэсэн үг юм. Урьд нь царайлаг санагддаг байсан нүүр нь бусдаас нэг их онцгойрч ялгараад байх юмгүй, өгөөмөр уужуу зан нь шийдэмгий бус, холбиромтгой үзэгдэнэ. Заримдаа тэр хүний бүх зүйл тэвчихийн аргагүй зэвүүн харагдаж, мэхлэгдсэн мэт мэдрэмж төрөн, цээжээ цохих үе гарч, зүрх сэтгэл дотроо яана даа, яаж ийм хүнтэй насыг барна даа? Үнэхээр дотор давчдаж үхэх нь гэсэн бодол хар аяндаа төрж болно. Хүмүүс энэ үед бас нэг зүйлийг эндүүрдэг. Анх дурлаж хайрлан эхэлж байсан шигээ бас нэг эндүүрэлд автдаг гэсэн үг юм. Анхны эндүүрэл нь нөгөө хүнээ байгаагаас илүү үзэж, халхалдаг бол хоёрдахь эндүүрэл нь байгаагаас нь дор, урам хугарсан байдлаар хандаж, бусадтай харьцуулан, доогуур үнэлэхээс хэтэрдэггүй. Аль аль нь эндүүрэл бөгөөд бодит байдлаас хол зайтай байна. 

         Дараагийн үе шат бол misery буюу зовлонгийн үе юм. Энэ бол хосуудын тэмцлийн үе шат. Хамгийн хэцүү үе  нь юм. Салалт хамгийн их болдог үе. Чи хайрлавал би хайрлана гэсэн ширүүн тэмцэлтэйгээр бие биетэйгээ харьцдаг. Олон хосууд энэ үеийг мэдэхгүйгээс болоод "хайр нь хөрсөн байна, хайргүй болчихож" хэмээн андуурч, салалтанд хүрдэг. Мөн олон хосууд бие биендээ хайртай боловч яагаад ширүүн дайн, тулаан дунд байгаа мэт амьдраад байгаагаа мэдэхгүй аргаа бардаг байна. Энэ үеийг даван гарахад зайлшгүй хэрэгтэй зүйл бол тэвчээр юм. Энэ үеийг л тэвчээд гарчихвал гэр бүлээ аварч гарч чадна. Зовлон шаналалыг тэвчин байхдаа бие биенийхээ талаар улам илүү ихийг мэдэн сурч, таньдаг. Бие биенийгээ таньсан хосууд дараагийн үе шатанд ордог. 

         Энэ үе шат бол acceptance буюу хүлээн авах үе шат юм. Бие биенээ байгаагаар нь хүлээн авч, зөвшөөрөх үе гэсэн үг. Хэрвээ зовлонгийн үеийг даваад нөгөө хүнээ хүлээн зөвшөөрч чадвал хамгийн гайхалтай үе шат буюу хайрын үе рүү ордог. Түмэн нугачаа бэрхшээлийн дараа хайрын үе рүү орвол нөгөө хүн маань зүгээр хажууд байхад сайхан санагдаж, харагдахгүй бол санана. Уурлаж байсан ч, бүр цохиод авсан ч түүний байр сууринаас асуудлыг харж чаддаг болдог. Ямар ч үйлдэл гаргасан зүрхнийхээ голоос түүнийхээ хайранд бат итгэнэ. Энэ хэмжээнд хүрвэл эдний уулзалтыг буюу хайрыг салгах саад тотгор энэ дэлхий дээр байхгүй. Тэр үеэс л үнэхээр мөнх хайрын шат эхэлнэ. 

Ашигласан материал:
 "Нууцлагдсан шархны эдгэрэл" ном
  The mongols internet radio-ийн "Таны үнэ цэнэ" нэвтрүүлэг

Хүүхэд инээж байна

4 сартай жирэмсэн ээжийн хэвлий дэх хүүхдийн зураг - олон хүний анхаарлыг татаж байна. Хүүхэд маш сэтгэл хөдлөлтэй инээж байгааг харахад - энэ үедээ хүүхэд аль хэдийнээ

гадаад орчноосоо сэтгэлдээ мэдрэмжүүдийг авдагийг мэдэж болно.

Яг ийм үед ч олон гэр бүл бас - хүн болж амжаагүй дээр нь хэмээн

абортонд ордог. Хүүхэд инээж байна - тэр аль хэдийнээ хүн болчихсон байна.  

Дотоод эдгэрлийн үйлчлэл хийж байхад - дөнгөж эхийн хэвлийд олдох үеэс шарх авсаны дүнд хүн амьдралынхаа туршид гутранги,

гологдсон мэдрэмжээр амьдардаг нь харагддаг.

Хүн зүрх сэтгэлдээ шарх авах үеийг ангилбал:

1-рт: дөнгөж эхийн хэвлийд олдох үедээ

2-рт: эхийн хэвлийд өсөх явцдаа

3-рт: төрөхдөө

4-рт: бага насандаа - гэр бүлээсээ, орчноосоо 

5-рт: сургуульд ороод хамт олон, багш нараас

6-рт : шилжилтийн насандаа

7-рт: залуу үедээ, үерхэл нөхөрлөлөөсөө

8-рт: амьдралд гараад хань ижлээсээ гм үеүүдийг туулдаг.

Өнөөдөр би ууртай байна уу, гутранги байна уу, өөрийгөө голж

байна уу, аймхай байна уу - энэ бүхэн одоо л болоод байгаа сэтгэл хөдлөл биш ээ, харин аль эрт миний дотор бий болж хадгалагдан байгаа сэтгэл хөдлөлөөс үүсэлтэй юм.

Үүнийг Библи дээр " гашуун үндэс " гэж нэрлэсэн байдаг.

  Еврей 12:15

15 Хэн чинь ч Бурханы нигүүлслээс салахгүйн тулд болон ямар ч гашуун үндэс урган хор учруулан, түүгээр олон хүн бузарлагдахгүйн тулд сэрэмжил. 

Эх сурвалж: http://blog.daum.net/mongollove/ 

Хадам ээж

Хадам ээжийн талаар онигоо, шог яриа их байдаг. Хадам ээж гэхээр л муу хүний дүрд тоглож, хортой алим хүртэл идэх дээрээ тулдаг шүү дээ.
Гэтэл Яагаад хадам ээж гэдэг энэ хүн тийм нэр хүнд муутай, онигооны эзэн болчихсон юм бэ? 
"Хадам ээж гэж чиний хамгийн хайртай хүний хамгийн хайртай хүнийг хэлдэг." гэсэн нэг үгийг саяхан олж уншлаа. Энэ үгийг уншаад надад нээрээ уг нь тийм шүү дээ гэсэн бодол төрсөн юм. Гэтэл яагаад олон жилийн туршид хүмүүсийн сэтгэл зүйд "хадам ээж" гэдэг үг муу нэр томъёо болчихсон талаар тунгаан бодож үзэцгээе.
"Үхтэл үр харам" гэгчээр эх хүн гэдэг үр хүүхдийнхээ төлөө амиа зориулахад ч бэлэн агуу хайрыг тээсэн хүмүүс байдаг. Харин тэр хайраа хэрхэн зөв илэрхийлэн гаргах вэ гэдгээ олон эцэг эхчүүд мэддэггүй бололтой. Миний хүү, миний охин гэж бөөцийлэн байхдаа буруу хайраар тэднийг хайрладаг. 
Мэдээж олон жилийн туршид бүхнээ зориулан хайрлаж байсан хүүхэд нь гэнэт нэг өдөр өөр хүнийг өөрөөс нь илүү хайрлах үед эх хүний сэтгэл зүйд цохилт өгдөг байж болох юм. 
Хүн гэдэг хайрлах, хайрлуухын тулд өөрөө ч мэдэлгүй өрсөлдөгч нар болчихдог юм шиг. Бага балчираас нь бүхнээ зориулан хайрлаж байсан хүнийг нь дутуу хайрлаад байгаа юм шиг мэдрэмж төрөх үед дайн эхэлдэг буй заа. Харин үр хүүхдүүд нь бага балчираасаа сурсан өөрсдийн хайрлах арга хэлбэрээр бие биенээ хайрлаж байдаг. Үүнд л асуудал байдаг байх.
Ээж нар хүүхдээ хүнтэй суувал нэгэнт хүний хүн болсон учраас амьдралд нь хөндлөнгөөс оролцоод дэмий болов уу гэж би үздэг. Тусдаа амьдарч байгаа тохиолдолд боломжтой хэдий ч, хамт амьдарч байгаа үед яалт ч үгүй асуудал маргаан гардаг нь амьдралын жам юмуу даа.
Эцэг эхчүүд үр хүүхдээ хүнтэй суух үед нь нэгэн тусгаар улс байгуулагдаж байна гэсэн сэтгэл зүйг өөртөө суулгавал асуудал үүсэх нь бага байх болов уу. Нэг хаант улсын хууль дүрэм бусад хаант улсад хамаа байдаггүйтэй адил. Өөрийн гэсэн гэр бүлээ байгуулсан хүнд зөвлөгөө өгөхөөс биш, амьдралд нь оролцох хэрэггүй юм.   

Бурханы үг болох библи дээр хэлэхдээ "Гэр бүл болсон бол, эцэг эхээсээ тусдаа гарч амьдраарай" гэсэн байдаг. Бурхан хүн төрөлхтөн бидний зан араншинг хамгийн сайн мэдэх учраас хамт амьдарвал заавал ч үгүй асуудал үүснэ гэдгийг мэдэж байсан учраас хүн төрөлхтөнд ийнхүү захижээ.
Харин бидний хувьд санхүүгийн боломж тааруугаас тусдаа гарч амьдарна гэдэг асуудал байдаг. Тусдаа гарлаа гэхэд орон сууц тийм ч хямдхан олдохгүй. Байр хөлсөлнө гэхээр хоол ундны мөнгөгүй болчих гээд байдаг. Гэр хороололд амьдарна гэвэл тав тух байхгүй, жижиг сажиг зүйлсээс үүдэн хэрүүл гарах магадлалтай. Гэх мэтчилэн асуудлаас үүдэн бид хадмын хаяаг сахиж, амьдралдаа бас нэгэн асуудал нэмцгээдэг. 
Хадам ээж, эх хүн гэдэг муудаа биш, харин дэндүү их хайрынхаа улмаас буруу хандлага гаргаж байгаа хүн гэдгийг бид ойлгоод, аль болох тусдаа амьдарч заншвал, бидэнд арай асуудал үүсэх нь бага юм. 
Таны хувьд хадамтайгаа хамт орон сууцанд амьдарсан нь дээр үү?
Хадмаасаа тусдаа гэр хороололд амьдарсан нь дээр үү? 
Таны сонголт аль нь вэ? 

Бид ямар хүнд дурладаг вэ?

Бид хэнд ч хамаагүй дурладаггүй. Бидний сонголт маш гүн гүнзгий өвөрмөц шинжтэй байдаг. Бид яагаад олны дундаас "Тэр нэгэн"-д дурладаг вэ?
Гол төлөв бид ижил үндэс угсаа, нийгэм эдийн засгийн байр суурьтай хүмүүст дурладаг болох нь судалгаагаар батлагдсан. Нас, оюун ухааны түвшин, боловсролын түвшин, сонирхол, гаднах үзэмж гэх мэт. Гэхдээ тантай ижил түвшний 40 хүн байгаа өрөөнд та орлоо гэж бодъё. Мэдээж та бүгдэнд нь дурлахгүй. Бид чухамдаа яаж хайртыгаа сонгодог юм бол?
Бидний сонголтонд нөлөөлдөг тоо томшгүй хүчнүүдийн нэг бол бидний бага наснаас маань ухамсаргүйгээр бүрэлдсэн зан чанарууд байдаг. Эхийн тань хурц ухаан, аавын тань спорт, улс төрийн сонирхол, ах эгчийн тань дуртай, дургүй зүйлс, багш, найз нарын тань үнэт зүйлс, мэдээллийн хэрэгслээр авсан мэдээлэл, бага насны мөн насанд хүрсэн үеийн бүх туршлага таны идеал найз залуу/бүсгүйн хэв загварыг бий болгож, дахин хэлбэржүүлж байдаг.
Өсвөр насны үе гэхэд бидний сэтгэлийг татах зан чанар, төрх байдал, хандлага, хүмүүжил, хэв маягийн жагсаалт бий болчихсон байдаг. Хэн нэгэн гарч ирж, бидний "хайрын газрын зураг"-т орж ирмэгц тархины холбоосууд ажиллаж, янз бүрийн химийн урвал явагдаж, хайж байсан яг тэр хүн мөн гэсэн дохио өгдөг. Бага насны туршлага, амьдралын түвшин, үнэт зүйл, гадаад үзэмж зэргээс гадна бидний сонголтонд нөлөөлөх хүчин зүйлс олон байдаг.
Өөр нэг хүчин зүйл бол биологи: Эмэгтэйчүүд ухамсаргүйгээр өөрийн дархлалын системээс өөр эрчүүдэд илүү татагддаг. Үүнийг эмэгтэйчүүд үнэрээр мэдэрдэг.
Өөрөөсөө тэс өөр хүнд бид татагддаг юмуу, эсвэл өөртэйгээ ижил хүнд бид дурладаг юмуу?
Хатуу тогтсон хэв загвар гэж байдаггүй.  
Экстраверт төрлийн хүмүүс буюу нийтэч, гадагшаагаа төрлийн хүмүүс нь ихэвчлэн экстраверт төрлийн хүмүүстээ татагддаггүй. Интроверт төрлийн буюу дотогшоо, дуугүй төрлийн хүмүүс мөн ижил интроверт төрлийн хүмүүстээ татагддаггүй. Зарим тохиолдолд хүмүүс ижил зан араншинтай хүмүүст татагддаг. Зарим тохиолдолд дутууг нь нөхөх хүнийг ч сонгодог. 
Бидний зан чанарын 50% нь "темперамент"-аас шалтгаалдаг. Энэ нь бидний генетиктэй холбоотой бөгөөд бидний сонголтонд ч нөлөөлдөг. 
523,622 хүнээс хийсэн судалгаагаар эрэгтэй болон эмэгтэй хүний аль аль нь өрөөөсөө эсрэг буюу өөрөөсөө өөр темпераменттай хүнд илүү татагддаг болох нь судалгаагаар харагджээ. 
Хүмүүс бид дурлаж, шохоорхохдоо тэр хүнийхээ нийгмийн байдал, зан төлөв, зүс царайг хардаг ч ухамсаргүйгээр тэр хүндээ дурлах тохиолдол ч байдаг. 
Бид дутуугаа нөхөхийн тулд ухамсаргүйгээр дурладаг. 
Багаасаа авч чадаагүй хайраа нөхөхийн тулд хэрэгтэй байсан тэр хайрыг нь мэдрүүлэх хэн нэгэн гарч ирэх үед ухамсаргүйгээр тэр нэгэн хүн рүү татагддаг. 

Анхны харцаар дурладаг гэдэгт та итгэдэг үү?
Та тэр хүнийхээ зан ааш, нийгмийн байдлыг мэдэхгүй, сайн танихгүй ч, анх хараад л ухаанаа алддаг. Үүнийг би хувьдаа жинхэнэ дурлал гэж хэлнэ. 
Мөн дасаад дурласан хүмүүс ч байдаг.
Ихэнх тохиолдолд өнгөрсөн амьдралдаа туулж, амссан зүйлсээсээ болоод ухамсаргүйгээр дурлах тохиолдол байдаг. 
Хүү ээжээсээ, охин ааваасаа анхны хайрыг мэдрэн, хүйс нэгтэй эцэг эхээ өөрийн давж чадахгүй өрсөлдөгч гэж ухамсарлаж, түүний бүх үйлдлийг нь хуулбарлан дуурайх гэсэн сэтгэл зүйн онцлог байдаг. Хүйс ондоо эцэг эхээсээ анхны хайрыг мэдрээд, дараа нь анхны хайртай нь ижилхэн хүн таарвал дурладаг байна. Тиймээс төрсөн эцэг эхтэйгээ ижил хүнтэй гэрлэх магадлал өндөр гэсэн үг юм. 
Эмэгтэй хүн дээр жишээ авъя. Охин хүүхдийн анхны хайр нь эцэг нь байдаг. Тиймээс аавтай нь адилхан хүн таарвал дотно санагддаг ажээ. Аавтай нь ижил царайтай, ижил зан чанартай хүн байвал ухасаргүйгээр түүнд татагддаг байна. Жишээ нь аав нь яриа хөөрөөтэй, нийтэч хүн байвал яриа хөөрөөтэй нийтэч хүн таалагдаж, аав нь дуу цөөтэй, даруухан байвал дуу цөөтэй даруухан хүн таалагдах жишээтэй. Эрэгтэйн хувьд ч ялгаагүй. 

Хагас өнчин хүүхдийн тохиолдол

Хагас өнчин, ээж юмуу аавтайгаа өссөн хүүхдүүдэд асуудал илүү ноцтой байдаг. Эдэнд хуулбарлан дуурайх хүн, анхны хайрын эзэн гэж байхгүй, өсөж байгаа нөхцөл нь ч сайн биш. Аавгүй өссөн эрэгтэй хүүхдэд хуулбарлан дуурайх хүн байхгүй учраас том болсныхоо дараа жинхэнэ эр хүний шинж чанар, урагш давших хүч, дайчин зангаар дутмаг байдаг. Харин ээжтэйгээ илүү дотно харьцаатай учраас эмэгтэйлэг шинж давамгайлна.
Аавгүй өссөн эмэгтэй хүүхдийн хувьд анхны хайрын туршлага байхгүй учраас хайрлах аргыг сайн мэдэхгүй, эр хүнээс дөлөн зайлсхийх хандлагатай ч сэтгэлдээ үргэлж хайраар цангаж, аавтай нь адилхан харагдах хүнээс хайр эрж байгаад, хэн нэгэнд сэтгэлээ амархан өгдөг. Ихэвчлэн гэрлэсэн, эхнэр хүүхэдтэй эр хүнийг хайрлах юмуу насны зөрөөтэй хүнтэй гэрлэх хандлагатай ажээ. Эсрэгээр ээжгүй өссөн эрэгтэй хүүхэд эмэгтэй хүнээс айж түгшин, дөлөн зайлсхийх хандлагатай учраас гэрлэсэн, нөхөр хүүхэдтэй, нас ахимаг эмэгтэйн хайранд амархан автдаг байна.
Ээжгүй өссөн эмэгтэй хүүхэд ямар байх вэ? Тэд ихэнхдээ өөрийгөө золиослон, гаргууд нь гаргахад бэлэн байдаг. Золиослох зан нь маш хүчтэй учраас бусдын төлөө өөрийгөө дуртайяа зориулна. Анхны хайрын эзэн аавд нь эхнэр байхгүй байх нь охины хувьд маш хүнд үүрэг хариуцлагыг мэдрүүлдэг. Тиймээс аавынхаа төлөө би өөрийгөө золиослох ёстой гэсэн бодлоор өсдөг гэсэн үг юм.

Хорвоод мэндлэнгүүтээ эхийгээ алдсан нэгэн эрийн жишээг дурдъя. Тэр ганц аавтайгаа өсчээ. Бусдаас онцгой содон төрхтэй, царайлаг залуу болсон тэрээр Эзэний зарц болно гэх хүсэл өвөрлөн библийн сургуульд орсон байна. Үе тэнгийнх нь охид түүний араас их дагах боловч тэр тэднийг огт анхаарсангүй. Харин өөрөөсөө зургаа долоон насаар эгч эмэгтэйчүүдэд сайн байв. Эцэст нь долоон насаар эгч авралын зар тараагч эмэгтэйтэй хайр сэтгэлийн холбоотой болж гэрлэжээ. энэ нь уг эрэгтэй сэтгэл зүйн хувьд ээжтэйгээ гэрлэсэнтэй адил хэрэг болж байгаа юм. Тэр гэрлэмэгцээ яг л жаахан хүүхэд шиг нас ахимаг эхнэрээсээ зүүгдэж эхэлжээ. Нөхрийн маань байдал нэг л хачин байна гэдгийг ажиглаж ухаарахад эхнэрт нь нэг их хугацаа шаардсангүй. Эмэгтэй өөрийгөө эр хүн биш жаахан хүүхэдтэй гэрлэсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрөхөөс өөр аргагүй болж, маш том зөрчилд автжээ. Нөхөртэйгээ яриа нь огт таарахгүй байв. Тэгээд нэг л мэдэхэд эхнэр нь яг хүүхэдтэй харьцаж байгаа мэт нөхөртөө хамаагүй хандаж эхэлжээ. Нөхрийнх нь найзууд айлчлан ирвэл нөхрөө хойш болгон байр суурийг нь ганцаараа эзэгнэн яриа өрнүүлж, нөхөр нь дундуур нь орвол ууртайгаар буруутгана. эцэст нь удалгүй нас ахимаг эхнэр нь хүүхэд шиг аашлах нөхрөө хаяад, өөр эрд дурлан, гэрээсээ явсан юм. Эгчмэд эхнэрээсээ салсан залуу хэсэг хугацааны дараа дахин гэрлэсэн боловч бас хүссэнээр нь амжилттай болж чадсангүй. Учир нь түүний зүрхэн дотор ээжийгээ хайн тэнүүчлэх жаахан хүүхэд ороод суучихсан тул насаар дүү эмэгтэйчүүдээс хайр халамжийг мэдэрч чадахгүй байжээ. Түүгээр ч зогсохгүй ээж гэдэг загвар байгаагүй учраас өөрийн эхнэрт хэрхэн хандах ёстойгоо ч мэддэггүй байна.

Миний хувьд гэвэл би эмэгтэй хүн. Тийм учраас эр хүнийг үнэлж дүгнэх тодорхойлолтыг ааваасаа хүлээн авах ёстой юм. Би хойд эцэгтэй өссөн бөгөөд бага балчир насандаа аав ах хоёроороо зодуулж, загнуулж, хатуу чанга эрчүүдийн дор өссөн учраас бага наснаасаа миний эр хүний тухай бодол нь алдаатай буруу хэвшсэн гэсэн үг. Эр хүн гэдэг миний хувьд аймшигт дарангуйлагч байсан учраас бага байхдаа хэзээ ч хүнтэй суухгүй гэж боддог байлаа. Тийм учраас миний хувьд эр хүнд дурлах тал дээр асуудалтай гэсэн үг. 
Миний анхны дурлал эхнэр хүүхэдтэй хүн байсан. Би тэр хүний ямар нэгэн зүйлд нь татагдаагүй. Бодлоороо дурлаагүй гэсэн. Харин нэг мэдэхэд л зүрх минь дурлачихаад, хүчтэй цохилоод байсан. Эхнэртэй хүн байсан учраас мэдээж энэ дурлал маань бүтээгүй. Харин дараа нь нэг залууд сайн болсон юм. Тэр залуу анхны хайртай минь адилхан инээдэг залуу байсан. Түүнд дурлахад тэр бас нөлөөлсөн ч байж магадгүй. Бас биеэ авч явж байгаа нь их төлөвшсөн, аав хүн шиг зан чанартай байсан нь миний нүдэнд төгс хүн шиг харагдаад сайн болж орхисон. 
Үүнээс дүгнэлт хийхэд миний дотор төгс аавыг хайсан, сайн ааваар хайрлуулахыг хүссэн сэтгэл байгаа учраас сайн аав хүн шиг, төлөвшсөн эр хүнийг харвал тийм хүнээс хайр авахыг хүсдэг байна.

Ашигласан материал: 
Нуучлагдсан шархны эдгэрэл ном
setgel.org

Ганцаардал

Ганцаардал гэдэг зүйл юунаас болж үүсдэг юм бэ? 

Өөрийг нь ойлгох хүн байхгүй мэт санагдах үед, хэн нэгэн хүн хажууд нь байж дэмжихгүй үед, өөрийг нь хүлээн авахгүй үед, мөн бардам зангаасаа болж ганцаардаж болох юм. Ганцаардал мэдрэгдэх үед үүнээс гарах арга хэмжээ авахыг оролдож янз бүрийн арга хэрэглэдэг. Зарим нь тамхи татаж, зарим нь архи ууж, зарим нь зугаа цэнгэлээр ганцаардлаа тайлахыг хичээдэг. Тэглээ гээд ганцаардлын асуудлыг бүрэн шийдэж чадахгүй юм. 

Та ганцаардаж байна уу? 

Таны зүрх сэтгэл хоосон мэт санагдаж байна уу? 

Бусад хүмүүс таныг ойлгохгүй байгаа мэт санагдаж байна уу?

Бидний дотор хоосон орон зай бий болох үед бид ганцаардлыг мэдэрдэг. Тэр орон зайг буруу зүйлээр дүүргэснээр хэзээ ч ганцаардлаас гарч чадахгүй. 

Ганцаардлаас гаргаж чадах жинхэнэ Эзэн бол Есүс юм. Есүсийг мэдлээ гээд, Есүсийг таньдаг боллоо гээд ганцаардлаас гарахгүй. Харин Түүнтэй гүнзгий дотноор нөхөрлөх хэрэгтэй. Тэр бол жинхэнэ найз. 

Өөрийгөө голох сэтгэл биднийг өсгөдөг

Адлер өөрийгөө голох сэтгэл биднийг өсгөх чухал шалтгаан болдгийг сануулж байна. Түүний үгээр бөгтөр нуруутай гэж өөрийгөө голох сэтгэл байгаагүй бол Адлер гэдэг агуу эрдэмтэн төрөхгүй байсан ажээ.
Адлер бага сургуулийн дөрөвдүгээр анги хүртлээ өөрийгөө хэтэрхий их голдог байснаас болоод найз нартаа тэнэг мангар гэж ад үзэгддэг байжээ. Гадуурхагддаг байсан гэсэн үг. Байдал үнэхээр ноцтой байсан учраас багш нь түүний аавыг дуудаж, иймэрхүү зөвлөгөө хүртэл өгч байсан гэдэг юм. "Адлерыг цаашид сургуульд явуулалгүй, болж өгвөл хурдхан шиг гутал засаж, цэвэрлэхийг заавал ямар вэ? Тэр нь Адлерт дээр юм шиг байна."
"Би ч гэсэн багш тантай санал нэг байна. Гэвч гутал засдаг болгосон ч бага сургууль төгсгөх хэрэгтэй биш үү?"
Эцэг нь зөрүүдлэн байж, арайхийн Адлерыг бага сургууль төгстөл явуулахаар болжээ. Харин бага сургуулийн дөрөвдүгээр ангид нэгэн явдал болсон байна. Багш нь самбарт математикийн бодлого бичээд, бодох хүн байвал гараа өргө гэжээ. Тэгэхэд олон хүүхэд гараа өргөхөд итгэмээргүй нэгэн явдал болсон нь хамгийн ард сууж байсан Адлер тээнэгэлзэн гараа өргөн боссон хэрэг байлаа. Сургуульд ороод 4 жил үг дуугараагүй, юм бүхний сүүлд ордог Адлер урд гарч, математикийн бодлого бодно хэмээн боссон юм. Хүүхдүүд бүгд чанга инээлдсэн боловч багш нь боломж өгөхөөр шийджээ. Бодлогыг тэр зөв бодчихоод суудалдаа сууж, тэр өдрөөс эхлэн сод ухаантны шинжийг харуулж эхэлжээ.

Бид өөрсөддөө байгаа өөрийгөө голох сэтгэлээ гишгэн, тулаад босох ёстой. Бидэнд байгаа өөрийгөө голох сэтгэлээ завшаан хэмээн бодож, ашиглан өсөх ёстой юм. Яг Адлер шиг гэсэн үг.

Нууцлагдсан шархны эдгэрэл номноос.

Бидэнд байгаа өөр хэлбэрийн аавууд

    Бидэнд байгаа өөр хэлбэрийн аавууд   

1. Хүйтэн хөндий эсвэл хүлцэнгүй эцэг

     a. Хайрын илэрхийлэл бага.  

b.Хүүхдээ өөрийнхөө хайртай гэдгийг мэддэг гэж үзээд хэлдэггүй

Үр дагавар: Тэр хүүхэд Бурханыг хүлцэнгүй, түүнийг халамжлах юм уу анхаарал тавьдаггүй гэж боддог. Бурхан түүнд хайртай гэдэгт итгэхэд хэцүү болдог.

2. Эрх мэдэлт эцэг

      a. Хийх болон хийх ёсгүй зүйлсийн талаар жагсаалттай.

b. Хүүхэддээ чухал зүйлийн талаар “ҮГҮЙ” гэж хэлдэг.

c. Хүүхдийнхээ хүсэл зорилгод анхааралгүй,

     өөрийнхдөө л анхаарал тавьдаг.

d. Дотно харилцаагаа илэрхийлдэггүй- Зөвхөн үгэнд орж       

                            дуулгавартай байхыг л хүсдэг.

Үр дагавар: Хүүхэд нь тэр харилцааг сайн зүйл гэхээсээ илүү дүрэм журмын доор байгаа мэтээр хариу ханддаг болно.

3. Харгис эцэг

         a.Санаатайгаар хүүхдүүдээ зовоон сэтгэл, мэдрэл, бие махбодь

          тэр ч бүү хэл заримдаа сурлагын дүнг барин шархыг өгдөг.

Үр дагавар: Өөрийн тэр мэдрэмжээ устган үгүй болгосноор Бурхантай эцэг хүүгийн харилцаанд гүн гүнзгий өөрчлөлт нөлөөг үзүүлнэ.

.

4.  Байхгүй эцэг

      Хүүхдээ төрөхийн өмнө нас барсан юм уу нэг ч удаа харж байгаагүй эсвэл гэр бүлээ хаясан юм уу эхтэй нь салсан эцэг ч байж болно.

a. Хүүхэд нь түүнд хэрэгтэй цаг үе байхад орхин одож

     хүнд хэцүүг туулахад нь туслаагүй.

b. Хүүхдийн бие махбодийн эцгээсээ болоод хаягдаж

      бусдаас үл тоомсорлолыг авдаг.

Үр дагавар: Тэнгэрлэг Эцэгийн харилцааг мэдрэхэд

                       саад хаалт болдог.

5. Зэмлэгч эцэг

   a. Тэр хүүхэддээ хайртай гэж бодсоноороо зүтгэдэг.

b. Хүүхдийнхээ бүх бүтэлгүйтлийг дүгнэдэг.

 c. Хүүхдийнхээ алдаа, бүтэлгүйтлийг илчлэн зааж хэлснээр

    зөв  болгон дараа нь арай дээр болгох гэж хичээдэг.

d. Хүүхэд рүүгээ хандсан хайр нь жаахан ч гэсэн

   үнэн юм шиг харагддаггүй.

Үр дагавар: Тэнгэрлэг Эцэгийн хайрыг ойлгоход

                      хэцүү бэрхшээлтэй байдаг.

Эх сурвалж: http://blog.daum.net/mongollove блогоос. 

Гэр бүлийн өв

Гэр бүлийн өв гэхээр өмнө нь миний ой тойнд эд хөрөнгөө өвлүүлэх, ажил мэргэжлээ өвлүүлэх гэх мэт зүйлс л бодогддог байлаа. Харин эцэг эхчүүд үр хүүхэддээ янз бүрийн өв үлдээдэг гэдгийг олж мэдсэн юм.

Эцэг эхчүүд үр хүүхэддээ ирээдүйд ямар хүн болох вэ гэдэг өв өвлүүлдэг. Зарим эцэг эхчүүд үр хүүхэддээ компаний захирал болох өв өвлүүлдэг бол зарим эцэг эх багш болох өв үлдээдэг. Зарим нь жирийн албан хаагч болох өв өвлүүлдэг бол зарим нь улсын их хурлын гишүүн болох өв өвлүүлдэг. Энэ нь мэдээж эцэг эхийн танил тал, арын хаалга биш, харин багаас нь дотор нь суулгаж өгсөн хүмүүжил юм. Зарим эцэг эхчүүд өөрсдөө ч мэдэлгүй хүүхдээ архичин болох, хулгайч болох, буруу замаар амьдрах өвийг өвлүүлж байдаг.
Нэгэн удаа дүү маань аав дээр хүрч ирээд "Ааваа, би Улсын Их Хурлын гишүүн болноо" гэж хэлтэл, аав өөдөөс нь ууртайгаар "Олон юм битгий яриад бай" гэж хэлснийг би огт мартдаггүй. Мэдээж дүү маань Улсын Их Хурлын гишүүн болоогүй. Учир нь аав маань дүүд минь тийм өв өвлүүлээгүй юм.
Маш олон эцэг эхчүүд энгийн яриан дээрээ л үр хүүхдээ харааж байдаг. Миний мэдэх нэг гэр бүлийн ээж нь байнга л "заяагүй" гэдэг үгийг хэлдэг байлаа. Жаахан л азгүйтэл, бүтэлгүйтэл дээр "заяагүй" гээд хувь заяаг нь үгүйсгээд байхаар ямар олигтой хувь заяагаар амьдрах юм бэ. Монголчууд бид "Амны билгээс ашдын билэг" гэж ярьцгаадаг. Христ итгэгчид бид "Амаараа юу тарина түүнийгээ хурааж авна" гэж итгэдэг хэрнээ яагаад өөрсдийн үр хүүхдээ хараагаад байдаг юм бэ!.
Бидний үр хүүхэддээ өвлүүлэх нэн тэргүүний өв бол ерөөлийн өв юм.
Сайн сайхан амьдралаар амьдрах ерөөлийг бид хэлж байвал, тийм л өв өвлөгдөн үлдэх болно.
Мөн бидний зайлшгүй үлдээдэг нэгэн өв бол бидний хүүхэдтэйгээ харьцаж буй харьцаа юм. Бид хүүхэдтэйгээ яаж харьцана, тэд ч мөн ирээдүйд үр хүүхэдтэйгээ тэгж л харьцах болно.
Гэр бүл гэдэг, эцэг эх гэдэг хүнийг бүтээдэг үйлдвэрийн газар. Та хүүхэдтэй л бол та хүн бүтээж байгаа. Ямар хүн болон өсөж төлөвших вэ гэдэг танаас л шалтгаална. Манай эцэг эхчүүд үр хүүхдээ хүмүүжүүлэх мэдлэг дутмаг. Тэр хэрээрээ хүүхдээ буруу хүмүүжүүлчихээд, "Биеийг нь төрүүлэхээс, ухааныг нь төрүүлэхгүй" гэж хэлээд байж байдаг. Үнэндээ таны өөрөө ч мэдэлгүй бүтээсэн бүтээл тантай харьцаж байдаг. Эцэг хүн байх, эх хүн байх гэдэг энэ том зүйлийг зааж зааварлаж өгдөг тусгай байгуулга манай улсад маш их хэрэгтэй. Бид мэдэхгүйгээсээ болж алддаг. Анхнаасаа үнэн зөвийг хэлээд өгчихсөн бол ингэж олон гэр бүл салж, хүүхэд өнчрөхгүй байх байсан.
Гэр бүлийн мэдлэг олгох байгуулга хэрэгтэй  гэж хэлж байгаа нь бидний эцэг эхчүүд өөрсдөө бидэнд заагаад өгчих мэдлэг хомс байна шүү дээ. Хэрвээ бид гэр бүлийн мэдлэгтэй болчихвол үр хойчдоо багаас нь амьдралдаа алдахаас нь урьдчилан сэргийлж чадна.

Ээжийн өв 

Ээж маань эрүүл ахуйч эмч мэргэжилтэй. Тийм болохоор багаас минь хоол идэхийн өмнө заавал гарыг маань угаалгаж сургасан. Гараа угаахгүй юм идвэл "Бохир гаранд тэдэн сая микров байдаг" гэж ирээд л юм идэх хүсэлгүй болтол ярина даа. Гэтэл одоо юм идэхийн өмнө гараа угаах гэдэг бол миний заавал хийдэг зүйлсийн нэг болсон байна. Ээж маань надад ийм өв үлдээжээ.

Аавын өв
Аав маань хэдийгээр миний төрсөн эцэг биш ч гэлээ би түүнээс өөрийн мэдэлгүй олон зүйлийг сурчээ. Хар багаас минь гэр шүүрдүүлэхдээ дор хаяж 3 удаа шүүрдүүлдэг байсан түүний хатуу байдлаас болоод, одоо би шал угаахдаа 3 удаа савантай усаар угааж байж сая нэг шал угаасан юм шиг санагддаг болсон явдал юм.Энэ бол ааваас маань надад үлдээсэн өв юм.

Энэ мэтчилэн жижиг зүйлээс ч хүртэл бид өв үлдээж байдаг. Та сайн өв үлдээхийг хичээгээрэй.
Христ итгэгч бидний хувьд бидний Бурханд итгэх итгэл, Түүнд дуулгавартай байх байдал, Эзэнд үйлчлэх хайр бол бидний үр хүүхэддээ үлдээх хамгийн том өв юм. 

Нууцлагдсан шарх эдгэрсний долоон үр дүн

Нэгдүгээрт өөрийгөө хэн болохыг ухаарна

Өөрийгөө хэн болохыг мэдэхгүй хүнд өөрчлөлт, өсөлт гэж байхгүй. Өөөийгөө хэн болохыг мэддэггүй хүнийг далайн гүнд хаашаа чиглэн явах ёстойгоо үл мэдэх усан онгоцтой зүйрлэж болох юм. Өөрийгөө хэн болохыг мэдэхгүй хүн ямар ч ажлыг хийсэн үргэлж тогтворгүй байдаг. Гэр бүлийн асуудал нь тайлагдахгүй, албан ажлынх нь хэрэг явдал ээдрээтэй хэцүү болсон ч яагаад тэгж байгааг мэдэхгүй учраас тэвдэн сандарч, бусдад хариуцлагыг тохдог юм. Эдгэрэл нь өнөөг хүртэл би ямар замаар алхаж ирсэн, одоо хаана зогсож байгаагаа тодорхой харж, дараа нь хаашаа явахад шийдэхэд тусалдаг. Дахин хэлэхэд эдгэрлийн үе шатаар дамжин өнөөг хүртэл намайг өвтгөсөн харанхуйн хүчин зүйлийг олж харах болно гэсэн үг юм. Тэгвэл энэ үеийг хүртэл харанхуй дундуур тэнүүчлэхээс өөр аргагүй байснаа ухаарна. Намайг харанхуйд тэнүүчлэхэд хүргэж, хүсээгүй чиглэл рүү чиглэн давхисан далд ухамсар доторх жолоочийг олж харах мөчид тэрхүү харанхуйн жолоочид амьдралаа цаашид даатгахаа болино.Тэр "би"-тэй хамт миний амьдралд нар мандах юм. Эдгэрсэн олон хүн "Өнөөг хүртэл харанхуйд амьдарч ирсэн минь дэндүү хайран байна." гэж өчдөг билээ.

Хоёрдугаарт бусдыг ойлгож эхэлнэ

Зүрх сэтгэлийн шарх нь эдгэрсэн хүмүүийн нийтлэг зүйл бол урьдынхаас өөрөөр хүмүүсийг харж эхэлдэг.
Шарх нь эдгэрэхээс өмнө өөрийг нь зовоох хүнээс болж бусадтай харилцахдаа үргэлж айдаг байсан эмэгтэй эдгэрлийн үе шатаар дамжсаны дараа нөгөө хүнийхээ сэтгэлийг ойлгодог болжээ. Түүнийг зовоох хадам эхийнхээ байр суурин дээр зогсож нэг үзэн, зүрхэнд хуралдсан шархны зангилааг олж харсан байна. Тийм шархнаас болоод хадам эхэд маань балчир хүүхэд мэт ухралт үзэгддэг байжээ гэдгийг мэдвэл дараа нь хадам эхээ харахаар л сэдрэх өвчилсөн уур хилэн сарниж, оронд нь ойлгох өрөвч сэтгэл бий болжээ.
Эдгэрлийн туршлага байхгүй, эсвэл эдгэрлийн үе шатаар дамжсан хоёр хүн уур нь хүрсэн тохилдолд өөр өөр хандлага гаргадаг. Эхнийх нь уураа дарж чадахгүй, шаналан тарчилдаг бол эдгэрсэн хүн "Тэр хүнд ямар учир явдал байгаа болоод ийм үйлдэл гаргахаас өөр аргагүй байгаа юм болоо?" гэж бодон, ойлгохоор хичээнэ. Бусдыг ойлгодог болсон үед зүрх сэтгэлийн уур хилэн тэр хэмжээгээр багасаж, уур хилэн сулрахын хэрээр амин энерги хий дэмий цацагдахгүй, бүтээлч энерги болон өөрчлөгдөж, чадах юм. Уур хилэн рүү шилжин шингэх амин энергээсээ болж үй олон хүн өвчлөн үхэж байгааг өнөөгийн анагаах ухаан нотолж байгаа билээ.

Гуравдугаарт гэр бүл сэргэнэ

Эдгэрлийн үеэр уулзсан олон хүний шарх нь гэр бүлээс эхэлсэн байдаг. Шарх нь ганхаж байгаа гэр бүл, ганхаж байгаа эцэг эхийн доор өссөн хүмүүсээс тод харагддаг үзэгдэл юм. Ганхаж байгаа гэр бүлээс болж шархалсан хүүхдүүд шилжилтийн насанд очвол тэр хүү, тэр охины ертөнц асуудалтай болж, асуудалтай хүү, асуудалтай охины гэр бүл болоод очих гэр бүл, ажлын газар, нийгмийн аль ч байгууллагад уур хилэн, хагарал зөрчил нахиалдаг. Гэр бүлээс эхэлсэн асуудал нийгмийн, улс төрийн, боловсрол хүмүүжлийн, цаашлаад шашны асуудал болдог байна.
Зүрх сэтгэлийн нуугдсан шарх эдгэрэх үе шатыг ажиглан харвал ихэнх хүмүүсийн асуудал өсөж том болох явцад эхэлж, Ихэвчлэн эцэг эхтэйгээ харилцах харилцаанаас үүддэгийг мэдэж болно. Харин эдгэрлийн үе шатаар дамжин одоо байгаа гэр бүлээ ойлгож эхэлвэл эхнэр, нөхрийн өнөөгийн харилцаа үр хүүхдүүдэд нь ямар нөлөө үзүүлж байгаа нь харагдан, хичнээн хэцүү амьдарч байсан нь харагдах болно. Үүнийг ухаарсан олон эцэг, эх хүүхдүүдийнхээ өмнө өвдөг сөгдөн, чангаар уйлж, уучлалт гуйж буйг байнга харж болох юм. Хүүхдүүдээ шархлуулах эцэг, эх тэднийг хожим аз жаргалтай амьдрахыг найдахгүй байсан ч болно. Харин зүрх сэтгэлийн шарх эдгэрсний үр дүн нь гэр бүл сэргэн, аз жаргалтай гэр бүл болон өөрчлөгдөх явдал юм.
Сонирхолтой нь хоньчны шарх эдгэрвэл, хоньчны гэр бүл өөрчлөгдөж, номлол нь сэргэж, чуулган нь тэр чигээрээ сэргэдэг ажээ.

Дөрөвдүгээрт эрүүл сүнсийг олж авна

Зүрх сэтгэлийг уур хилэн аажмаар намжвал, хайр харьцангүй ихэсдэг. Уур хилэн оволзож байгаа зүрхэн дотор сүнслэг байдал оршиж чадахгүй. Энэ нь уурлан хилэгнэж байгаа зүрх сэтгэлд Эзэн орших газар байхгүйтэй адил юм. Шарх эдгэрэх үед уур хилэнт зүрх, хайрлан ойлгодог зүрх сэтгэл болон өөрчлөгддөг. Тиймээс эдгэрсэн зүрх сэтгэлээр дамжуулан Бурхан гайхамшигт ажлуудыг хийдэг юм.

Тавдугаарт оюун ухамсрын эрүүл байдал бий болдог

Шарх нь эдгээгүй зүрх сэтгэл эмх цэгцгүй, сул байдаг. Сул, цэгцгүй, хуваагдмал зүрх сэтгэлээс тодорхой түвшнээс дээших бүтээлч санаачлага, хүч чадлыг найдан хүлээх хэрэгггүй юм. Харин шарх нь эдгэрсний дараа сул, цэгцгүй, олон хэсэгт хуваагдсан зүрх сэтгэл нь нэг тийш төвлөрөх үзэгдэл явагддаг. Түүнтэй хамт бүтээлч санаачлага ч дээшилнэ. Зүрх сэтгэлийн шарх эдгэрсний дараа хийж буй ажил сайн болдог нь ийм үндэстэй юм.

Зургаадугаарт махан бие эрүүлждэг

Махан биеийн өвчин ихэнхдээ сэтгэлээс үүдэлтэй байдаг талаар өнөөгийн анагаах ухаанд ч хүчтэй яригдаж байгаа билээ. Махан биеийн шарх нь сэтгэлийн шархаа удаан хугацаанд өсгөн, гаргаж ирсний үр дүн ажээ. Энгийн жишээ хэлэхэд ихэнх хорт хавдар доод тал нь 3, дээд тал нь 10 жилийн өмнөх сэтгэлийн шархаас үүдэлтэй байдаг гэх анагаах ухааны тайлан байдаг. Зарим хорт хавдар сэтгэлийн шарх эдгэрэх үед хамт эдгэрэх тохиолдол ч байдаг. Сэтгэлийн шарх эдгэрэхэд биеийн өвчин хамт эдгэрсэн жишээтэй олон тааралдаж байсан билээ. Сэтгэлийн шархыг эмчлэх нь биеийн эрүүл мэндтэй салшгүй холбоотой.

Долоодугаарт сэтгэлийн шарх нь эдгэрсэн хүн өөрөө эмчлэгч болдог

Өсвөр насандаа амссан сэтгэлийн шархнаас болоод харанхуй ертөнцөд амьдарч байгаа хүн олон бий. Тэд эдгэрлийн үе шатыг туулахдаа шинэ ертөнцийг харж, харанхуйгаас ангижран, шинэ амьдралы амсана. Эдгэрсэн хүн сэтгэлийнхээ шархнаас болоод зовж байгаа хүмүүсийг харж, өөрийн өнгөрсөн үеийн өвчин зовлонг ижилхэн мэдрэхдээ, аажмаар тэдэнд туслан, эмчлэгч болж өөрчлөгддөг. Шарх нь эмчлэгдэж, шинэ амьдралыг амссан ямар ч хүн эмчлэгч болох ерөөлийг авдаг. Бурхан түүнийг эмчлэгчээр хэрэглэхээсээ хэзээ ч дургүйцэхгүй.

Жон Тэ Ги-"Нууцлагдсан шархны эдгэрэл" - номноос.

Бусадтай харилцах харилцааны загвар

Martin Buber - Намтар

Мартин Буберийн харилцааны загвар

Бусадтай харилцах хэлбэрийг Мартин Буберийн хэлсэн "I and It" "I and thou" харилцаанаас харж болно. Хүний харилцааг сайтар нягтлан харвал зарим хүн бусадтай харилцахдаа бүхнийг "I and It" буюу "Би болон Тэр юмс" гэж боддог бол, зарим нь "I and thou" буюу "Би болон Та" гэсэн харилцаагаар үзнэ.
"It" нь "thing" буюу эд бараа юм. Тиймээс "I and It"-ийн харилцаа нь хэрэглээний үнэ цэнэтэй байх үед л явагддаг. Хэрэв хэрэглээний үнэ цэнэ нь алга болвол харилцаагаа хайр найргүй тасалж орхино. Ийм хүмүүс мөнгө хэрэгтэй үед мөнгө зээлүүлэх хүнтэй найзалж, эрх мэдэл хэрэгтэй үед эрх мэдэлтэнд ойртон очдог. Гэрлэлт, найз нөхөд, чуулган доторх харилцаа нь ч энэ хүрээнээс нэг их ангижирч чадахгүй ажээ. Харин ийм харилцаанаас амийн түүх ердөө ч бий болохгүй.
Гэвч ""-гийн харилцаа нь бусдыг хүн ёсоор хайрлана. Тэр хүнд юу ч байхгүй байсан сүнсийг нь гүнзгийг хайрлах бөгөөд ашиглахыг боддоггүй юм. Үүнээс мөнхөд үргэлжлэх ерөөлийн харилцаа бүрддэг.


Erich Fromm - Намтар

Эрик Фроммын харилцааны загвар

Эрик Фромм бусадтай харилцах харилцааг хэдэн янзаар хуваан судалж шинжилжээ.

Нэгдүгээрт аваад л байх хандлагат харилцаа

Ийм харилцаа тогтоодог хүн ердөөсөө л авдаг зуршилтай байдаг. Тиймээс ихэнхдээ бусдаас ичгүүр сонжуургүй гэсэн буруутгал сонсоно.

Хоёрдугаарт хадгалах хандлагат харилцаа

Харилцааны энэ хэлбэрийн хүн хэрэглэх ч үгүй, идэх ч үгүй, үргэлж хурааж хуримтлуулдаг. Өөрөөр хэлбэл маш харамч нарийн гэсэн үг. Ийм хүмүүс цуглуулж хураахын сайхныг мэддэг ч хэрэглэхийн сайхныг мэддэггүй онцлогтой.

Гуравдугаарт шулан мөлжих хандлагат харилцаа

Ийм хандлагатай хүн бусдын юмыг булаахдаа дотроо өчүүхэн ч зөрчилддөггүй. Тиймээс эрх мэдлийг гартаа атгавал улсын мөнгийг өөрийнх мэт хэрэглэн завшиж, аж ахуй эрхлэхдээ ажилтныхаа цалинг бүрэн олгохгүй шулж, хамтран ажиллагсаддаа мөнгө төлдөггүй. Ийм хүмүүсийн анхаарал гагцхүү яаж бусдыг хууран мэхэлж, хэрхэн мөлжих вэ гэдэгт л төвлөрч байдаг ажээ.

Дөрөвдүгээрт зах зээлийн хандлагат харилцаа

Ийм хүн бүх зүйлий мөнгөөр хэмжиж тооцох ажээ. Хүнийг харахдаа ч хөрөнгө мөнгөнийх нь хэмжээнээс хамаарч үнэ цэнийг нь тогтоодог. Сүүлийн үед ийм хүмүүс маш их олширч байгаа билээ.
Америкаас ирэнгүүтээ нутгийнхныхаа мэнд усыг мэдэхээр очиход нэг явдал болсон юм. Тэр үед тосгоны настангууд бүгд нэгэн ижил багшийн цалин хэд вэ гэж асууна. Намайг төд гэж хэлвэл "Өө, хөөрхий, Түндэмүний зах дээр наймаа хийдэг хүний цалинд ч хүрдэггүй юм шив дээ" хэмээн тагнай ташдаг байлаа. Тосгоны настангуудад алс хол нутагт ном эрдэм сурч ирээд багш болсон гэх миний сарын цалин, дөнгөж бага сургуулийн боловсролтой хүнийхийг гүйцэхгүй байгаа нь олхиогүй санагдсан бололтой юм. Учир нь тэд зах зээлийн хандлагат харцаар намайг харжээ.
Бид ийм хүмүүс олонхийг бүрдүүлдэг нийгэмд амьдарч байна. Үнэндээ манай нийгэмд мөнгөггүйгээр болох зүйл бараг үгүй. Сурах, гэрлэх, машин, гэр орон худалдаж авах нь бүгд мөнгөөр явагдана. Түүнчлэн өнөө нийгэмд багшийн ажлыг хүртэл мөнгөөр худалдаж авдаг болжээ. Улс төр ч гэсэн мөнгөгүй бол боломжгүй. Бид яг зах зээлийн хандлагат харилцааны үед амьдарч байна. Гэвч бүх үнэ цэнийн хэмжүүр мөнгө байж болохгүй юм.
Та ямар вэ? Аваад л байх, эсвэл хадгалах хандлагат хүн үү? Үгүй бол зах зээлийн хандлагат хүн үү? Шулан мөлжих хандлагат хүн биш биз? Сайтар бодож үзээсэй гэж хүсч байна. Олон хүн үүнийг мэддэггүй учраас бусадтай, өөрөөр хэлбэл хөрштэйгээ харилцахдаа бүтэлгүйтдэг ажээ.

Eric Berne - Намтар

Эрик Берны харилцааны загвар

Эрик Берн хүний харилцааг "РАС" -ын онолоор тайлбарладаг. РАС-ын онолоор бүх хүнд эцэг, эхийн характер(Parental character), том хүний характер(Adult character), хүүхдийн характер(Childish character) байдаг бөгөөд энэ нь тэнцвэртэй бол бусадтай харилцах харилцаа нь хэвийн аятайхан, харин тэнцвэргүй байвал хүссэнээр байж чаддагүй гэнэ. Өөрөөр хэлбэл РАС нь тэнцвэртэй хүн, янз бүрийн нөхцөл байдалд онцлог болгоныг сайн харуулдаг ажээ. Жишээлбэл пастор хүнээс сургааль заахад нь эцэг, эхийн, итгэгчидтэй хувьчлан ярилцахад том хүний, хүүхдүүдтэй хамт хөгжилдэн тоглоход балчир хүүхдийн онцлог шинж сайн харагдаж байвал, бусадтай харилцах харилцаа нь хүссэнээр байж чадах юм. Сургуулий багшийн хувьд ч яг адилхан. Сурагчдад хичээл заахдаа эцэг эхийн шинж, сурагчидтайгаа нөхөрлөж байхдаа балчир хүүхдийн онцлогийг харуулжбайж багший үүргээ сайн гүйцэтгэж чадна. Харин аль нэг тал нь хэтэрхий товойсон хүн бусадтай өвчилсөн харилцааг бүрдүүлэх нь их байдаг.
Том хүний характер нь товойсон хүн хаана ч очсон зөвхөн том хүн байх гэдэг. Тиймээс бүх хүнд зааж зааварлах дуртай. Бусдын санаа бодлыг үл тоомсорлон, шүүгч мэт аашлах хандлагатай байдаг. Хүнийг сайшаан магтахдаа яг жаахан хүүхэдтэй харьцаж байгаа юм шиг харьцана. Бас олон хүний халуунаар хэлэлцэн байж шийдвэрлэсэн асуудлыг үл хүндэтгэн өөрийнхөөрөө зөрүүдэлдэг. Ийм хүнд хэн ч дуртай байхгүй тул хэвийн, аятайхан харилцаа тогтоох нь ховор үзэгдэл ажээ.
Балчир хүүхдийн зан нь илүү ноёрхдог хүн хаана ч удирдагч, манлайлагч байж чадахгүй бөгөөд ямар ч ажлыг хийсэн идэвхигүй, үлбэгэр, хүлцэнгүй байдаг. Өөрийн гэсэн санаа байхгүй. Байлаа ч түүнийгээ бүрэн илэрхийлж чаддаггүй. Ямар ч ажил хэрэг дээр бусдыг дагаж найдна. Тиймээс бусдад басамжлагдах тохиолдол их ажээ. Ийм хүн ч бусадтай эрүүл харилцаа бүрдүүлэхэд хэцүү юм.

Жон Тэ Ги - "Нууцлагдсан шархны эдгэрэл" номноос.

Фройдоос суралцах эдгэрлийн мэргэн ухаан

Хүний сав

Фройдын сэтгэл зүйн ухааны гол цөм нь "хүн өөрчлөгддөггүй" гэдэг онол юм. Фройдын үзлээр балчир насанд тогтсон хүний шинж чанар хэзээ ч өөрчлөгддөггүй гэнэ. Өнөөдөр түүний онолоос өөр санал дэвшүүлж байгаа эрдэмтэд олон бий. Гэвч одоог хүртэл түүний онол олон эрдэмтдэд зүй зохистой хэмээн хүлээн зөвшөөрөгдөж байгаа нь бас учир шалтгаантай юм. Тэр "Хүн өөрчлөгддөггүй" гэж хэлэхдээ хүний савны талаар хэлдэг ажээ.
Түүний үзлээр хүний хүрээ нэг шийдэгдсэнийхээ дараа сайн өөрчлөгддөггүй гэнэ. Балчир байхдаа цууны сав болсон хүн нас ахисан ч цууны сав, харин бага насандаа ваараар бүтээгдсэн хүн том болоод ч ваараар амьдрах нь мэдээж юм. Өөрөөр хэлвэл балчир үедээ авсан нөлөө хүний насан туршийнх нь амьдралыг жолооддог.
"Хүн өөрчлөгддөг" гэх хүмүүс хүний сав биш саван доторх зүйл өөрчлөгддөг гэж үзэж байгаа юм. Өөөрөөр хэлвэл зарим хүний саванд бохир юм дүүрэн байж байгаад ямар нэгэн нөлөөгөөр хоосорч, шинэ зүйлээр дүүрэн, агуу ажлыг хийж чаддаг болохыг "хүн өөрчлөгддөг" гэх ажээ.
Миний хувьд би маш жижиг савтай хүн билээ. Миний сав хатуу эцгийн доор бүр анхнаасаа жижигхэн бүтээгдсэн юм. Түүнийг мэдэлгүй нэг хэсэг саваа том болгоно гэж шийдээд чармайж байсан удаатай. Харин эцэст нь жижиг савтай гэдгээ хүлээн зөвшөөрч, савныхаа доторх зүйлийг солихоор шийдсэн билээ. Бохир байвал тунгалаг болгож, хуучин байвал шинэчлэх гэж хичээв. Гэвч доторх зүйл нь өөрчлөгдлөө гээд сав нь өөрчлөгдөж байгаа биш юм. Тиймээс хүмүүс саваа өөрчлөх гэхээсээ илүү доторхийг нь өөрчлөхөөр хичээх ёстой. Тэр нь ухаалаг хэрэг болно.
Тэгтэл "Би 10 жил хоньчлохдоо тэр туслагч, тэр ахлагчид зөндөө зааж сургаад байхад яахаараа тийм байдгийг нь ер ойлгохгүй юм" гэж халаглах хоньчид маш олон байдаг. Тэр нь цууны сав ваар болдоггүй гэдгийг мэддэггүйн балаг ажээ.
Фройдын үзлээр нэг бүтээгдсэн хүн гэдэг сав тийм ч амархан өөрчлөгддөггүй. Гэвч нэг тохиолдлоос бусдад ажээ. Өөрөөр хэлбэл Есүстэй уулзах юм. Есүстэй уулзан. дахин төрөх үедээ хүн шинэ бүтээл болон өөрчлөгдөнө.
Сав нь том хүн бохир зүйлээр дүүрэн байвал дээрмийн үйл маш их хийдэг. Ийм хүмүүсийн саван доторхийг сольчихвол агуу ажлыг хийх болно. Ким Иг Дү пастор, И Ги Пүн пастор зэрэг хүмүүстэй адилхан гэсэн үг юм.

Жон Тэ Ги - "Шархалсан зүрхний эдгэрэл" номноос.

Фройдын зан чанарын сэтгэл зүй

1. Амны хөндийн үе /Төрөхөөс-1 нас хүртэл/: Залбирлын хариултаа бататгана. 

Энэ үед хүүхдийн цорын ганц харилцагч нь ээж юм. Хүүхдэд ээж нь Бурхан бөгөөд хожим уулзаж учрах дэлхийн бүх хүн билээ. Хүүхэд уйлж ээждээ өөрийн бүх санаа бодлыг илэрхийлдэг. Гэдэс нь өлссөн ч уйлж, баасан ч уйлж, живх нь норсон ч уйлна. Бүх санаа бодлоо уйлахаар орлуулна. Энэ нь "Ээжээ, гэдэс өлсөж байна, хоол өгөөч.", "Ээжээ, живх сольж өгөөч" гэх хүүхдийн санаа бодлын илэрхийлэл бөгөөд "Бурхан минь, гэдэс өлсөж байгаа учраас хоногийн хоолыг минь өгөөч" гэсэн залбиралтай адил юм. Ингэж залбирах болгонд хүүхдийн аманд мөөмний толгой зуугдаж, живх нь солигдоно. Энэ үед ээжийнхээ энгэрт тэврүүлсэн хүүхдийн сэтгэлд "Аанхаа, намайг залбирах болгонд хариулдаг юм байна" гэсэн өөдрөг итгэл байр сууриа баттай эзэлдэг ажээ. Ингэж байрласан бат итгэл 90 нас өнгөрлөө ч арилахгүй. Эсрэгээр хичнээн залбирлаа ч /уйллаа ч/ тохиромжтой хариулт өгөгдөхгүй бол хүүхэд залбирлын талаар сөрөг итгэлтэй болдог байна.

2. Хошногоны амсрын үе /1-3 нас/: Хошногоны амсраас баяр баяслыг мэдэрнэ.  

Хүүхэд бааж шээхээ мэдэж эхлэн, биеийнхээ хошногоны амсар гэдэг эрхтнийг анхаарна. Хүүхэд энэ үед эцэг эхийнхээ харцыг ажиглан бааж, шээж эхэлдэг бөгөөд анх удаагаа бааж шээхээ ялгаж мэддэг болсон үед нь үзүүлэх эцэг эхийн хандлага зан чанарт нь маш их нөлөөлдөг ажээ.
Хүүхэд нь анх удаагаа хөтөвчинд сууж, бааж шээхийг ээж аав нь харахдаа маш их баярлан "Хөөх, манай хүүхэд одоо том болжээ" гэсэн хандлага харуулж, тэвэрвэл, хүүхдийн сэтгэлд "Би ч гэсэн ямар нэгэн юм хийж чадна" гэсэн бие даасан үзэл бүрэлддэг байна.
Гэвч бүх хүүхэд яг адилхан хурдаар өсдөггүй. Тийм учраас бусадтай харьцуулахад хөгжил нь жаахан хоцрох хүүхдийн эцэг эх энэ үед амархан түгшин бэмбэгнэж, бааж шээхээ хэлж мэдэхгүй байгаа хүүхэддээ уурлаж, загнах тохиолдол их бий. Тэгвэл энэ үед хүүхдийн сэтгэл санаа маш тавгүй, эмзэг мэдрэмтгий болдог байна. Энэ бол Фройдын хэлж байгаа хошногоны амсрын үе юм.

3. Бэлгэ эрхтний үе /3-5 нас/ : Анхны хайрыг мэдэрнэ

Энэ насандаа хүүхэд дэлхий дээр мэндлээд, анх удаагаа эсрэг хүйсний хүнээ хайрлахыг мэдрэх бөгөөд анхны хайрын уг туршлага насан турш түүний амьдралыг ноёрхох ажээ. Хүү нь эхийгээ, охин нь аавыгаа анхны хайрын эзнээ болгож хайраа өсгөдөг. Тэгвэл бидний санадаг анхны хайр нь үнэндээ хоёрдахь гэж болох юм.
Эхлээд хүүгийн тохиолдлыг авч үзье. Эхийгээ хайрлах хүүгийн өрсөлдөгч нь аав юм. Ээжийгээ дундаа оруулаад эцэгтэйгээ гурвалжин харилцаанд орсон хүү эхийгээ ганцаар эзэмшхийг хүсэвч үргэлж өрсөлдөгч аавдаа булаалгаж орхино. Хүү аавдаа дургүй. Гэвч аавдаа дайсагнахаар хүч өөрт нь байхгүйг сайн мэднэ.
Өөрөө зөвхөн сэтгэл дотроо эхийгээ хайрлаж байхад аав нь баатарлагаар эзэмшинэ. Аавынх нь хэлэх нэг үгэнд ээж нь яаж ч чадахгүй. Аав нь хүсвэл хэзээ ч хамаагүй ээжийг нь хөдөлгөнө. Энэ үед хүү "Би ч гэсэн аав шигээ хүн болвол ээжийнхээ хайрыг эзэмшиж чадна" хэмээн бодож, аавыгаа хуулбарлан, дуурайж эхэлнэ. Зориглон эсэргүүцэж чадахгүй хүнээ хуулбарлан дуурайдаг нь хүний төрөлх шинж юм.
Хүү эр хүн эмэгтэй хүнд яаж хандаж, нөхөр нь эхнэртээ яаж хандаж, ямаршуухан байгааг ааваасаа харж хуулбарлан дуурайхдаа оюун ухаандаа биш цээжиндээ хүлээн авдаг. Цээжиндээ хүлээж авсан энэ сэтгэгдэл далд ухамсар дотор гүнзгий сууж, хүүгийн хүрээг бүрдүүлэх бөгөөд энэ нь насан турш өөрчлөгддөггүй ажээ. Түүгээр ч зогсохгүй энэ насандаа ээжийнхээ аавтай нь харьцаж байгаа үйл хөдөлгөөн, арга барилыг ч далд ухамсрынхаа ой санамжинд тэр хэвээр нь оруулдаг байна.
Энэ санамжинд орсон мэдээлэл хадгалагдаж байгаад гэрлэсний дараа ажиллаж эхэлнэ. Тиймээс гэрлэхээс өмнө илэрхийлэх эр хүний хайрыг жинхэнэ гэж харах аргагүй. Гэрлэсний дараа л түүний жинхэнэ байдал ил гардаг. Тиймээс номхон хонь гэж бодоод гэрлэсэн эр аймшигт чоно болон гэнэт өөрчлөгдөх тохиолдол ч байдаг билээ.
Энэ удаад охиныг авч үзье. Охины анхны хайр эцэг нь юм. Аавыгаа эсрэг хүйсний хүнийх нь хувьд хайрладаг учраас ээж нь өрсөлдөгч ажээ. Охин бас энэ насандаа ээжийнхээ аавд нь яаж хандаж байгааг харж, эхнэр хүн нөхөртөө ямар байна, эмэгтэй хүн эр хүнд хэрхэн ханддагийг тэр чигээр нь хуулбарлан дуурайна. Түүнчлэн аавынхаа үйлдлээр эрэгтэй хүн эмэгтэй хүнд хэрхэн хандаж байгааг цээжин доторх санамжиндаа оруулах ажээ. Хүүтэй яг адилхан энэ хуурцаг ч бас гэрлэсний дараагаас эргэлдэн ажиллаж эхэлнэ. Гэрлэхээсээ өмнө маш ялдам, зөөлөн байсан эмэгтэй гэрлэсний дараахнаас аймшигт мануул болж хувирах нь үүнээс болж байгаа юм. Энэ бол эр эмийн барилдлага билээ.

Жон Тэ Ги - "Шархалсан зүрхний эдгэрэл" номноос.

Эдгэрлийн алхам

Бид эдгэрэхийн тулд хамгийн эхлээд өөрсдөө эдгэрэх чин хүсэлтэй байх хэрэгтэй. Надад эдгэрэл хэрэггүй, мөн өнгөрсөн хугацаанд болоод өнгөрсөн зүйлс болоод л өнгөрсөн болохоор одоо хамаагүй гэж хэлэх хүмүүс байгаа байхаа. Харин бид үүнийг үл ойшоон өнгөрөөвөл эдгэрч чадахгүй юм. Бугласан идээг хагалж байж цэвэрлэдэг шиг дотор буй бүхий л гомдол шархаа бид ил гарган уудлах хэрэгтэй. Бид нэг дор бүх шархаа эдгээж чадахгүй, бас болохгүй юм. Учир нь эдгэрэл явагдаж байхад өвдөлт мэдрэгддэг. Эдгэрэл алхам алхамаар явагддаг.
Бид эдгэрэх үед бидний сэтгэл хөдлөлд ч эдгэрэл бий болдог байна. Бидний дотор буй шархнаас үүдэн бидний сэтгэл хөдлөл өвчилсөн байдаг. Биеэ барьсан, нээлттэй бус, бусдыг буруутгасан байдал гэх мэт.
Гашуун үндсийг нэг дор бүгдийг нь тайрч хаях боломжгүй юм. Хэрэв тэгэх аваас бид түүнийг дийлж чадахгүй. Мэс засал хийж байх үед олон эрхтэнд нэг дор мэс засал хийвэл ямар ч хүний бие дааж чадахгүй билээ. Үүнтэй адил бидний эдгэрэл алхам алхмаар явагддаг. Та манай блогийг уншиж байгаа бөгөөд дотроо та надад ямар ч эдгэрэл явагдаагүй гэж бодож болох юм. Гэвч таны дотор сэтгэл хөдөлгөсөн, юм бодогдуулсан, нулимс унагасан, ухаарч ойлгосон ямар нэгэн зүйл байгаа бол танд эдгэрэл явагдаж байгаа гэсэн үг.
Эдгэрэлд цаг хугацаа хэрэгтэй. Эдгэрэл аажим аажмаар явагддаг.

Фройдын хамгаалалтын механизм

Хүн зовлонтой учрахдаа түүнээс ангижрах гэсэн сэтгэл зүйн бутэцтэй байдаг. Энэ сэтгэл зүйн бутцийг Фройд хамгаалалтын механизм гэж нэрлэжээ.

1. Үгүйсгэж няцаах (Denial)

Гэнэтийн их зовлонтой учирсан хүн өөрийн байр байдлыг хүлээн зөвшөөрдөггүй учраас сөрдөг. Өөрөөр хэлбэл сэтгэлийг тавгүй болгож байгаа бодит нөхцөл байдлыг хүлээн авдаггүй юм. Хайртай хүнийхээ үхлийг үгүйсгэж, дайн гэх мэт хүлээн зөвшөөрөхөд хэцүү гай зовлон ирэхэд хүмүүс нүдээ тас аньж орхих хандлагатай байдаг.
Солонгосын иргэний дайны үеэр олон залуу тулааны талбарт эрсэдсэн билээ. Тэр үед амь үрэгдсэн мэдэгдэл хүлээн авсан хүмүүсийн ихэнх нь тэрхүү болсон явдлыг хүлээн зөвшөөрөхийг хүсээгүй юм. Миний том ах ч амь үрэгдсэн билээ. Аав маань дөрөв хоног огт юм идэж уухгүй, нулимс урсгаж, манай гэрийнхэн ч ахыг үхсэн гэдгийг хүлээн авсангүй. Тэр үхээгүй, гарцаагүй хойд Солонгосын цэрэгт баригдсан байх хэмээн бодож, хэд хоногийн дараа цэлийтэл сайхан инээгээд гэртээ эргэж ирэх юм шиг санаж байлаа. Гэвч цаг хугацаа өнгөрөхөд ахын үхлийг хүлээн зөвшөөрөх болсон юм. Хааяа нэг, хэвийн бус хүмүүс ийм  бодит байдлыг хүлээж авдаггүй.

2. Тусгал (Projection)

Өөрийн хүлээн авч чадахгүй онцлог чанаруудыг бусдад тохно. Хүн өөрийн дургүй, хүлээн авч чадахгүй зүйлээ бусдаас олж хараад тийм гэмтэй, тийм муу зуршилтай байгааг нь буруутгадаг. Өөрөөр хэлбэл муу зуршлаа ухамсарлахад дагах зовлонгоос зайлсхийхийн тулд хүн энэхүү бодит байдлаас өөрийгөө тусгаарлах ажээ. Нэг үгээр өөрийн сул талыг харалгүй, түүнийгээ бусдад тохож, өөртэйгээ адилхан хүнд дургүйцэж, үзэн ядах үе юм. Жишээлбэл мөнгөнөөс өөр юм мэддэггүй хүн мөнгөндөө нарийн, харамч хүнийг эрс буруутгадаг. Өөрийн ичгүүрт дүр төрхийг түүнээс олж харсан хэрэг юм. Тиймээс бид заримдаа нүдний өргөс мэт санагдах хүнтэй учирвал түүний үйл хөдлөл дотор байгаа өөрийн дүр төрхийг харж чаддаг байх ёстой. Тэгээд тэр хүнийг хайрлах гэж хичээгээрэй.

3. Зогсонги байдал (Fixation)

Дараагийн үе рүү орох гэхээр сэтгэл тавгүйтэж, хөгжлийн ганцхан шатнаас улайран зуурахыг хэлнэ. Хэтэрхий бусдад найддаг жаахан хүүхэд өөрийгөө энэхүү зогсонги байдлаар хамгаалдаг. Өөрөөр хэлбэл түгшин тавгүйтэх сэтгэл нь бие даах занд суралцахад саад болдог гэсэн үг. Өсөж том болохдоо тухай бүрт нь хүлээж авах ёстой үндсэн хоол "хайр" хүнд байдаг. Дөнгөж мэндлээд нэг нас хүртлээ эхийнхээ, дараа нь эцэг эх хоёулангаас нь хайрыг хүлээн авч байж хэвийн өсөж чадна. Ялангуяа дөрвөөс таван насны хооронд эцэг эхийн хайрыг авахгүй юмуу онцгой шарх амсах тохиолдолд тэр наснаасаа цааш өсөж чадалгүй, зүрх сэтгэлд нь жаахан хүүхэд байрлаж орхидог байна. Биологийн нас нь 30, 40 хүрлээ ч зогсонги байдалд орсон зүрх сэтгэлийн хүүхэд нь том болохгүй бөгөөд шархалсан үетэйгээ ижил төстэй байдалтай дахин учирвал дээрх шинж тэмдэг ил гарч, өвчин болно. Хэрэв долоон насандаа ямар нэгэн шарх амссан бол долоон настай хүүхэд, дөрвөн настайдаа шархалсан бол дөрвөн настайдаа дотоод өсөлт нь зогсож орхидог гэсэн үг.
Бас багш болон дунд, ахлах сургуулийн найзуудаасаа хангалттай хайр авч, бас хайрлах ёстой. Энэ үед найзуудтайгаа сайн харилцаа тогтоож чадахгүй бол дараагийн шат руу орохгүй. Үүнийг "шилжилтийн насны зогсолт" гэж хэлдэг. Шилжилтийн насны зогсолттой хүн том боллоо ч ямар нэгэн асуудал үүсэхэд арван хэдтэй хүүхэд шиг хэт давруу, радикал маягийн эсэргүү үйлдэл гаргадаг байна.

4. Ухралт (Regression)

Хүсэл шаардлага нэг их байдаггүй хөгжлийн анхан шат руу ухран хойшлохыг хэлнэ. Жишээлбэл айх үедээ жаахан хүүхэд шиг уйлж, хуруугаа хөхөх, нуугдах зэрэг ааш гаргадаг гэсэн үг. Мөн дүүтэй болсон жаахан хүүхэд байгаа үе шатнаасаа дор төлөвшөөгүй үйлдэл үзүүлдэг. Хайрыг ганцаараа эзэгнэж ирсэн хүүхэд шинээр төрсөн жаахан дүүдээ ээж аавынхаа хайр, анхаарлыг булаалгаж орхисон гэж бодон, эцэг эхийнхээ хайрыг эргүүлэн олж авахын тулд хээв нэг өмдөндөө шээж орхих зэрэг жоохон хүүхдийн үйлдэл гаргахыг хэлнэ.
Нэгэн газар машинууд мөргөлдөн, осол болжээ. Дөнгөж жолоо барьж сурч байгаа бололтой залуу бүсгүй туршлагагүйн улмаас урдаа байгаа машиныг очоод мөргөчихсөн байна. Тэгмэгцээ мань бүсгүй гэнэт яг жаахан хүүхэд шиг асгартал уйлж эхэлжээ. Жирийн том хүн даатгалын дэвтрээ гаргаад, ямар арга хэмжээ авахаа хэлэлцдэг бол энэ эмэгтэй анх удаагаа осолд орж, дэндүү их цочирдон айхдаа яг жаахан хүүхэд шиг аашилсан гэсэн үг юм.

5. Өөрийгөө зөвтгөх (Rationalization)

Шархалсан үзлээ уран нарийн өмгөөлөхийн тулд сайн шалтаг гаргаж ирэхийг хэлнэ. Мөн цөхрөм байдалд өөрөө шархлахгүй тулд сэдэх заль мэх юм. Жишээлбэл: Албан тушаал ахих боломжоо алдсан хүн төрөл бүрийн шалтаг, шалтгаан гаргаж ирэн амгалан царайлах эсвэл бүтэлгүй дурлалтай учирсан хүн үнэндээ тэр надад тийм ч чухал байгаагүй, би угаасаа салах гэж байсан юм гэж хэлэхдээ өөрийгөө ятган, шархалсан сэтгэлээ аргадаж байгаа ажээ.
Иесубын ёгт үлгэрт ийм зүйл гардаг. Замаар явж байсан үнэг өндөр модонд өлгөөтэй амтат усан үзмийг хараад идэхийг маш их хүсчээ. Гэвч яаж ч оролдоод авч идэж чадсангүй. Нэлээд хичээж оролдсон үнэг шантраад, замаараа эргэн явахдаа "Тэр гарцаагүй Бурханы усан үзэм байсан байх." гэсэн гэдэг юм.

6. Хувиргах (Sublimation)

Нийгэмд ч хүлээн авах боломжтой өндөр түвшний арга зам, нэвтрэх гарцыг хэрэглэж, хамгийн анхан шатны хатгалт түлхэлтийг бий болгохыг хэлнэ.

7. Орлуулах (Displacement)

Үндсэн юмс болон хүнийг өөрийн болгох хэцүү үед өөр эд юмс, хүнд тэр энергээ гаргах үйлдэл юм. Өөрөөр хэлбэл уур нь хүрсэн хүү эцэг эхтэйгээ тэрсэлдээд байж чадахгүй учраас арай аюулгүй, найдвартайгаар нь дүү юмуу муураа цохиж авахтай адилхан юм.

8. Дарах (Repression)

Бэртэл гэмтэл, түгшүүр зовнилийг өдөөх зүйлийг мартах юм. Мөн хүлээн авах аргагүй бодит явдлыг далд ухамсар дотроо түлхэн оруулах, эсвэл зовлонт үнэнийг ухамсарлахгүй байх ажээ. Дарах нь Фройдын хамгийн чухал ухагдахууны нэг бөгөөд өөрийгөө хамгаалах өөр олон механизм болон мэдрэлийн гажигийн үндэс болдог. Сүнслэг сургалт болон дотоод эдгэрлийн хэсэгт "Хачирхалтай нь багын юм ерөөсөө санагддаггүй." гэж хэлэх хүмүүстэй амархан таарч болно. Энэ нь сэтгэл өвтгөсөн дурсамжаа арчин хаяхыг хүссэн сэтгэл зүйгээс болж байгаа юм. Харамсалтай нь бүгдийг мартсан мэт санагдах дурсамж бүрэн мартагдалгүй, далд ухамсар дунд гүн сууж байгаад аажуухан өгсдөг. Яг сүү хөөрөх мэт исэж, хөөсөн уур хилэнгийн хорт хий аажмаар хүний амьдралыг харанхуй руу түлхэх ажээ. Тиймээс мартагдсан дурсамж, өөрөөр хэлбэл дарагдаж байгаа санамжийг ухамсрын гадаргуу дээр татан гаргаж ирээд, хийсгэх ажил хэрэгтэй байдаг.

9. Сөрөг бүрдэл (Reaction-Formation)

Далд ухамсар доторх чин хүсэл, мөрөөдлийнхөө бүр эсрэг үйлдэл хийнэ гэсэн үг юм. Ноцтой сүрдүүлэгтэй учран их түшин сандарсан ч үүнийгээ үгүйсгэхийн тулд эсрэг үйлдэл гаргаж далдлан нуухыг хэлнэ. Жишээлбэл: Хүүхдээ авахуулах гэж хүсч байсан ээж тэрхүү гэмдээ шаналан, түүнээсээ болоод хүүхдээ илүү бөөцийлөн хамгаалж, хэтэрхий их хайрыг зориулах тохиолдол байдаг. Хэн нэгэн хэтэрхий найрсаг, ялдам зөөлөн байвал доторх үзэн ядалт, сөрөг сэтгэлээ нууж байж магадгүй юм.
Онцгойлон хайрыг их өгүүлэн хашгирдаг хүнд хайр дутагдсан байдгийг харж болно. Сэтгэлийн шарх ихтэй хүмүүсийн дотор бусдын өвдсөн сэтгэлд зөвлөгөө өгдөг зөвлөгч их байдаг. Монополь дарангуйллыг түлхэн унагахыг хашгирдаг хүн байх тусмаа дарангуйлах хандлагатай, хэтэрхий их нулимстай хүн дотроо маш их атгаг санаа өвөрлөж байх нь бий. Эмэгтэй хүнд маш их дуртай эр хүн эмэгтэйчүүдэд хөндий хүйтэн, тоомжиргүй хандаж, эрэгтэй хүнд дуртай эмэгтэй ихэнхдээ эр хүнд ширүүн хатуу аашилдаг. Системт теологийг заадаг багш хамгийн зохион байгуулалт муутай, түүхийн эрдэмтэд нь үнэндээ түүхэн бус юм. Эдгээр нь бүгд сөрөг үзэгдэл ажээ. Ахадсан, өөрөөр хэлбэл хэтэрсэн үйлдэл нь сөрөг үзэгдэл байх магадлал өндөр байдаг. Тиймээс гадна харагдах өнгө үзэмжээр хүнийг дүгнэвэл амархан алдаа гаргана.
Жон Тэ Ги - "Нууцлагдсан шархны эдгэрэл" номноос...

"End of the spear" кино-Үзэн ядалт ба уучлал

End of the spear киноны трэйлэр

End of the spear-кино бүтэн үзэх

End of the spear хэмээх энэхүү кино нь бодит түүхээс сэдэвлэсэн бөгөөд сайн мэдээний хүчээр, уучлалын хүчээр хэрхэн индиан омог өөрчлөгдөж байгааг харуулдаг.
Энэ сайн мэдээ бол уучлалын сайн мэдээ юм. Бурхан Өөрийн Хүүгээрээ дамжуулан биднийг уучилж, бидэнтэй эвлэрсэн юм.
Энэхүү кинонд Ваодани хэмээх омогт гинжин тойрог шиг бие биенийгээ алж, өшөө хонзонгоо авдаг бичигдээгүй хууль байдаг бөгөөд тэрхүү эцэс төгсгөлгүй мэт өшөө авалт, үзэн ядалтыг Есүсийн сайн мэдээ өөрчилж чадсан юм. Тэрхүү сайн мэдээ бол Бурхан биднийг уучилсан гэдэг сайн мэдээ юм.
Хэрхэн яаж уучилсан юм бэ?
Өөрийн хайртай хүү болох Есүс Христийн үхлээр биднийг сольж авсан юм.
Бурхан намайг тэгтлээ их хайрласан байхад би өөрийн үзэн ядалт гомдол хорслоороо Есүсийн үхлийг үнэгүйдүүлж байжээ гэдгээ нэгэн өдөр ухаарсан юм. Есүсийн үхэл дэндүү үнэ цэнэтэй байсан. Харин би түүнийг нь өөрийн үзэн ядалт, гомдлоороо үнэгүйдүүлж байжээ. Бид үзэн ядах үедээ Есүсийн үхлийг үнэгүйдүүлдэг. Түүний үхлийг дэмий хоосон зүйл байлгахгүй байцгаая.
Сэтгэл дотроо үзэн ядалт тээж явдаг хүн бол Есүс Христийн үхлийн учир шалтгааныг хараахан ойлгож ухаараагүй хүн гэсэн үг. 

Би багаасаа л үзэн ядалтаар дүүрэн өссөн юм. Тэр үед зурагтаар Оросын олон ангит "Баригдашгүй өшөө авагчид" гэдэг кино гардаг байлаа. Тэр кинонд би нугасгүй дуртай. Кинон дээр гардаг хэдэн залуус сайн үйлсийн төлөө өшөө авдаг байсан болохоор би багаасаа л өшөө авалт гэдэг сайн зүйл гэж боддог байсан юм. Анх библээс "Дайснаа хайрла" гэдэг үгийг уншаад ерөөсөө ойлгож чадахгүй байсан. Яагаад гэвэл миний ой тойнд бууж ирэхгүй байсан юм. Яахаараа дайснаа хайрладаг байнаа? Байж боломгүй юм бичих юмаа. гэж бодно. Харин Есүс л намайг өөрчилсөн. Түүний үхэл, Түүний сайн мэдээ нь намайг өөрчилсөн юм.
Түүнтэй адил Есүсийн сайн мэдээг хэлэхээр ирсэн залууг алж, түүний үхлээр дамжуулан нэгэн индиан омог өөрчлөгдсөн энэ гайхалтай киног үзэж сонирхоорой.

Гашуун үндэс-2

Еврэй 12:14-15

14 Бүх хүнтэй эвтэй байхыг болон ариусгалыг мөшгөгтүн. Үүнгүйгээр хэн ч Эзэнийг үзэхгүй болой.
15 Хэн чинь ч Бурханы нигүүлслээс салахгүйн тулд болон ямар ч гашуун үндэс урган хор учруулан, түүгээр олон хүн бузарлагдахгүйн тулд сэрэмжил.

Дээрх ишлэлд Бурхан маш тодорхой хэлсэн байна. Хүн бүртэй эвтэй байхыг тушаагаад, эс тэгвээс хэн ч аврагдаж чадахгүй гэжээ.
Бид Бурханы нигүүлслээс салахгүйн тулд ямар ч гашуун үндэс ургуулж болохгүй ажээ. Ямар ч гашуун үндэс ургаж, бусдад хор учруулахгүйн тулд сэрэмжил гэжээ.
Бид хэрхэн сэрэмжлэх вэ?
Хамгийн эхлээд бид өөрсдийн гашуун үндсээ зөв оншлон олох нь чухал.
Хүмүүсийн ихэнх шарх нь эцэг эхээсээ авсан шарх байдаг.
Бага наснаасаа, тэр ч бүү хэл эхийнхээ хэвлийд байхдаа хүүхэд шарх авдаг байна. Хэвлийд байгаа хүүхдээ авхуулах талаар бодох, жирэмсэн байхдаа ихээр гашуудан уйлах, цочролд орох, сэтгэл санааны хямралд орох нь хэвлийд байгаа хүүхдэд муугаар нөлөөлдөг билээ. Хэдийгээр тухайн үед ямар нэгэн зүйл мэдэгдэхгүй ч олон жилийн дараа том болсон хойно ч түүний үр уршиг нь илэрч гарч ирж байдаг байна.

Сэтгэл тань тайван бус, түгшүүртэй байна уу?
Та өөрийгөө маш ихээр буруутган шаналж байна уу?
Нойргүйдэх өвчнөөс болж тарчилж байна уу?
Үхээнц, сүр сүлдгүй байдаг уу?
Хоолны дуршилгүй болж байна уу?
Эсвэл зай завсаргүй идээд байна уу?
Ажлын донтой болсон уу?
Зугаа цэнгэлд амархан автаж байна уу?
Зан ааш тань түргэн ширүүн байна уу?
Тэгвэл танд эдгэрэл хэрэгтэй болсон байна.

Шархны үндэс

Хэн нэгэн хүнийг харахаар, эсвэл хийж байгаа үйлдэлийг нь хараад, эсвэл зан аашнаас нь болоод та тэр хүнд шалтгаангүйгээр дургүй байх, сөргөлдөх, эсэргүүцэх зүйл гарч байсан уу?
Таны эсрэг ямар нэгэн буруу зүйл хийгээгүй байхад та зүгээр л түүнд дургүй. Байгаа байдал нь таалагдахгүй байна гэж бодох үе байдаг байсан уу?
Тэгвэл таны дотор шарх байнаа гэсэн үг.
Яг ямар шарх вэ гэдгийг олохын тулд та анзаарч үзээрэй.
Таны дургүйцээд байгаа хүмүүсийн нийтлэг байдал, төрх ямар вэ?
Монголын олон гэр бүлд хүчирхийлэл их бага хэмжээгээр байдаг. Тэр байтугай багаасаа эсвэл олон жилийн туршид гэр бүлийн хүчирхийлэл дор байхдаа гашуун үндсийг өөртөө бий болгосон байдаг. Тэрхүү гашуун үндэс нь тухайн дарлуулж байсан хүнийхтэй адил шинж байдал илрэх үед гарч ирдэг байна.
Илүү тодорхой болгох үүднээс дараах жишээнүүдийг хуваалцъя.

Сөрөг бодолтой хүн

Би хамт ажиллаж хамт амьдардаг нэг охинтой ердөөсөө таардаггүй байлаа. Түүний ярьж хэлж байгаа үг болгоныг сонсохоор л миний дотроос огшиж ирээд л уур хүрнэ. Амьдралдаа анх удаа шалтгааныг нь мэдэхгүйгээр хүнийг тэгтлээ жигшиж, зэвүүцэж, дургүйцэж үзлээ.  Би бүр өөрийгөө гайхаж хоцордог байлаа. Яагаад би тэр хүнийг юм ярих болгонд уур хүрээд байдаг юм бол гээд толгойгоо гашилтал бодлоо. Бодоод бодоод хариуг нь олдоггүй. Сүүлдээ тэрэнтэй муудалцлаа. Хэрэлдлээ. Үг сөрлөө. Харицахгүй байж үзлээ. Тэгтэл харин харицахгүй байгаад үзсэн чинь дотор аягүй амар тайван болдог байна шдээ. Тэгээд өөрийнхөө амар тайван байдлын төлөө тэрэнтэй юм дуугарахгүй боллоо. Удалгүй тэр ч ажлаасаа гараад яваад өглөө. Үүний учрыг надад ойлгуулж өгөөч гэж Бурханаас гуйлаа. Харин нэгэн удаа цуглааны маань пастор бүтэн сайн өдөр сургааль зааж байхдаа өөдрөг бус бодолтой, сөрөг бодолтой хүний талаар сургааль номлосон юм. Тэр сургаалийн талаар би өөрийгөө дүгнэн, бусад хүмүүстэй харьцуулан бодож байтал тэр найз маань санаанд орсон юм. Тэр ямар хүн байсан бэ гэхээр маш сөрөг бодолтой, гутранги үзэлтэй, дандаа сөрөг зүйл ярьдаг хүн байлаа. Аливаа зүйлийг харахдаа сайн талыг нь харахаасаа илүү муу талыг нь хараад муулдаг, муугаар ярьдаг хүн байсан юм. Ямар нэгэн үйл явдал болоход тэр үйл явдал нь сайнаар ч ярьж болох муугаар ч ярьж болох үйл явдал байхад муугаар нь дүгнэн ярьдаг. Жишээ нь: Ажилчид хувцсаа солиод ажлын унаанд суух үед би арай хоцроод очтол "Чамайг сая яг хаяад явах гэж байлаа шд" гэж хэллээ л дээ. Хэрвээ би оронд нь байсан бол "Чамайг удаад байхаар унаа хөдлөх гэж байсан, ашгүй чи амжлаа" гэж хэлэх байсан байх, эсвэл юу ч дуугарахгүй дуугүй л байх байсан байх. Түүнийг ингэж хэлэх үед миний дотор "Намайг хаяж явах гэж байсан байна" гэж бодох биш, харин "Энэ хүн хэлж байгаа үгээрээ бусдыг хагаралдуулах зүйл хийж байна гэдгээ мэдэж байгаа болов уу? Ямар хэлж байгаа үгээ бодож ярьдаггүй хүн бэ" гэсэн бухимдах сэтгэл төрсөн юм. Энэ мэтчилэн түүний хэлж ярьж байгаа үг миний бухимдал уурыг хүргэхээс өөр зүйлгүй байлаа. Хамт амьдарч ажиллаж байхад ч хүний сайн талыг олж харахаас илүү муу талыг нь олж харна. Тэр битгий хэл сайн талыг нь хүртэл муу тал болгон хардаг байлаа. Хэлж ярьж байгаа үг нь ч бусдыг шүүмжилсэн, нураасан, муулсан үг хэлнэ. Нас залуу хүн бас Бурханд итгэдэг хүн хэрнээ аль хэдийн өөрийгөө өнгөрсөн хүн, ирээдүйгүй хүн гэж ярина.
Хүний амьдралд янз бүрийн л хүн тааралддаг. Гэтэл тэр хүнийг тэгтлээ жигшээд байсан учир нь миний багын нэг шархтай холбоотой байсан юм. Би хойд эцгээсээ хайр авч өсөөгүй юм. Миний санаанд нэгэн үзэгдэл бүдэгхэн санагддаг. Аав согтуу агсам тавиад, ээж бид хоёр айгаад гэрийнхээ хувцастай гадаа даараад зогсож байхад, ээж бид хоёрын хажуугаар нэгэн ачааны тэрэг зөрөн өнгөрөхдөө шалбааг дайран ус үсчүүлэн өнгөрч байсан юм. Тэр дүр зургийг бодохдоо тэр үеийн өөрийгөө би өрөвддөг байлаа.
Аав архи уугаад согтуу ирэх үедээ заримдаа агсам тавина, заримдаа шууд унтаад өгнө, заримдаа учиргүй миний хүүхдүүд, миний хань сайн хүн гээд л магтаад саймширч өгнө, заримдаа өөрийгөө муулж, хараан зүхэж, "Би муу хүн, би маш муу хүн, би адгийн амьтан" гээд л өөрийгөө зүхэж өгдөг байлаа.
Аав маань их гутранги үзэлтэй, өчүүхэн асуудал тулгарахад л сэтгэлээр унаад шаналчихдаг хүн. Байнгын шаналал зовиуртай. Аавын гутранги үзэлтэй, муу амтай, сөрөг бодолтой байдал нь миний нэг шарх байсан байлаа. Тиймээс ямар нэгэн байдлаар намайг унагах гэсэн байдал ажиглагдвал би тэр хүнд шууд дургүй болно.

Ууртай догшин, бардам хүнээр дарлуулж байсан шарх.

Миний явж байсан цуглаанд нэгэн их бардам яриатай хүн байлаа. Тэр хүн надад ямар нэгэн муу зүйл хийгээгүй. Харин ч надад сайн хандаж тусалж байсан. Гэтэл би тэр хүнд үнэхээр дургүй байлаа. Шалтгаан нь тэр хүн их бардам яриатай, бас огцом ууртай. Тэр хүний бардамнан ярих болгонд миний дотроос уур, дургүйцэл буцална. Түүний бардам бас ууртай байгаа байдлаас нь болоод би тэр хүнийг өөрийнхөө хувьд зөвт биш хүн гэж дүгнэнэ. Харин би өөрийнхөө шархыг олж мэдэх үедээ асуудал тэр хүнд биш, харин надад байгааг ойлгосон юм. Тэр хүнийг бардам яриатай огцом ууртай байгаагийнх нь төлөө би Бурханы урдуур ороод тэр хүнийг шүүхийг хүсч байсан юм. Харин энэ бол миний багаасаа авсан нэгэн шархтай холбоотойг би мэдсэн юм.
Би багадаа хойд ахын ширүүн нударган дор өссөн юм. Байнга л зодуулна. Хамарнаас цус гарах бол энгийн үзэгдэл байлаа. Хэрвээ хамарнаас цус гарвал угаа гэж зандарна. Угаахгүй бол бас л зодуулах болно. Тэр хүний байр байдал нь догшин ширүүн, ууртай, бардам. Хэрвээ сэтгэлд нь нийцэхгүй үг хэлвэл "Хуцаад байгаарай новш минь" гэж хэлээд гарт таарсан юмаараа цохино, эсвэл шиднэ. Тэр хүний ийм болсон нь хойд аавын маань үлгэр жишээ байх. Яг адилхан 2 хүн. Асуудлыг уураар эсвэл нударгаар шийддэг. Эмэгтэй хүнд гар хүрэх гэдэг бол хэвийн үзэгдэл, байх ёстой зүйл мэт. Бас маш бардам хүн. Өөрөөсөө бусдыг хог шаар шиг боддог.
Ийм хүнээр зодуулж өссөн учраас ууртай догшин хүн эсвэл бардамнан ярьж байгаа хүнийг харвал шалтгаангүйгээр тэр хүнд дургүй болдог байсан нь миний багын шархтай холбоотойг ойлгосон юм.

Таны хувьд ч гэсэн согтуу хүнээр агсам тавиулж өссөн бол согтуу хүнд дургүй байх жишээтэй. Эсвэл тэр агсам тавьж байсан хүнтэй нь адилхан зан ааштай хүн тааралдах үед тэр хүнд дургүй байх ч юмуу. Та өөрийн өнгөрүүлсэн амьдрал болоод хүмүүстэй харилцаж буй харьцаагаа нэг эргэцүүлэн дүгнээд үзээрэй.